Η Κρήτη λέει είναι νησί, μα για το χαρτογράφο. Για μένα είναι η ΖΩΗ όξω από τον τάφο... (Αγνώστου)

Κυριακή 15 Ιουνίου 2014

Χαϊνηδες - Ψαραντώνης - Κι όμΩς κινείται "ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ"

Μύρισε καλοκαιράκι και αρχίζουν οι συναυλίες, τα θεατρικά και οι εκδηλώσεις σε υπαίθριους χώρους. Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση για εμάς τους κρητικούς και όχι μόνο, έρχεται από το Φεστιβάλ Αθηνών και δεν είναι άλλη από την σύμπραξη των Χαϊνηδων, του Ψαραντώνη και της ομάδας Κι όμΩς κινείται σε μια ιδιαίτερη προσέγγιση του Ερωτόκριτου. 


«Ο Ερωτόκριτος που διαβαζόταν και απομνημονευόταν από μορφωμένους και αγράμματους (από την Κρήτη μέχρι τα Επτάνησα, τη Σμύρνη, την Ήπειρο, το Αιγαίο, τους κλεφταρματωλούς, τον ελληνισμό της διασποράς) πρόσφερε το έλασσον γλωσσικό υπόστρωμα στο νεοσύστατο εθνικό κράτος της Ελλάδας κι επηρέασε τους μεγάλους της ποιητές από το Σολωμό μέχρι το Σεφέρη. Τα προτάγματα που νοηματοδότησαν το ατομικό φαντασιακό, στην αρχαιότητα των Ομηρικών Επών, ήταν η «ανδρεία», η «τιμή» και το «κάλλος». Στον Ερωτόκριτο έχομε την «παλληκαριά», τη  «φρόνηση»  και την «ομορφιά». Και τα δύο είναι εγχειρίδια αξιακής θεμελίωσης και συμπεριφορικής ηθικής για πολλές γενιές ανθρώπων.

Όμως η μεγάλη ομοιότητα,  έγκειται στο γεγονός ότι δεν ήταν ούτε ακριβώς τραγούδια , ούτε ποιήματα, ούτε θεατρικά έργα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν εκστατικά παραστατικά τραγουδαφηγήματα. 

Ο Ερωτόκριτος εκδιώχτηκε από τα χωριά της Κρήτης. Τη θέση του πήραν το δελτίο των 8 στην τηλεόραση, το facebook, ο αυτισμός των sms και ο θόρυβος από την εκβιομηχάνηση της γεωργικής εργασίας. Συνήθως τον συναντάμε  στα χείλη τραγουδιστών, που του αφιερώνουν ένα τρίλεπτο γλυκερής και αυτάρεσκης ευαισθησίας και σε θεατρικές παραστάσεις ως φολκλόρ ή ως φολκλόρ «πειραγμένο». Ο λόγος της αποτυχίας των προσπαθειών αυτών είναι, όπως προανέφερα ότι ο Ερωτόκριτος καθώς δεν είναι ούτε ποίημα, ούτε τραγούδι, ούτε θεατρικό έργο, απαιτεί άλλη στάση, άλλη ευθύνη, άλλη απεύθυνση, άλλη πίστη και εντέλει, άλλη αναπαράσταση. 

Για την ανάδειξη αυτών των θησαυρών θα ήθελα να επιχειρήσω μιαν άλλη αναπαράσταση της διαλεκτικής του Ερωτόκριτου, στηριγμένη στη δύναμη, την πίστη και την τέχνη των ιδιαίτερων προσώπων, που θα καταδυθούν σ΄ αυτή την αρχέγονη συνειδησιακή κατάσταση του Ομηρίδη – Λυράρη - Ράπερ. Η διαλεκτική της τραγουδαφήγησης από τα πολλά διαφορετικά όργανα και τις φωνές, συμπληρώνεται και διαχέεται στη θεατρική πτυχή του έργου, από τη στικτική ή αντιστικτική παρουσία της ομάδας κι όμΩς κινείται.  Η ανάγκη που μας οδήγησε στην παρουσία του χορού, είναι η άμεση και καθαρή σχέση του με τη ρυθμολογία και την εκστατική υπόσταση του έπους, μια σχέση απαλλαγμένη από τη θεατρική του αναπαράσταση» σημείωσε για την παράσταση ο Δημήτρης Αποστολάκης. (http://www.protothema.gr/)

Αυτή είναι η περιγραφή της παράστασης από την ιστοσελίδα του φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2014:

Έργο-σταθμός στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και της Κρήτης του 17ου αιώνα, ο Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου είναι σήμερα το μοναδικό ίσως έργο που συντηρεί τη μεγάλη λαϊκή παράδοση των ραψωδών. Δύο γκουρού της κρητικής μουσικής, ο μύστης-λυράρης Ψαραντώνης και ο Δημήτρης Αποστολάκης των Χαΐνηδων «διαβάζουν» τον Ερωτόκριτο ως μικτό θέαμα, που επιστρατεύοντας ακόμα και ακροβάτες κλείνει το μάτι στις μεσαιωνικές λαϊκές γιορτές και εισάγει τον όρο «τραγουδαφήγηση». Με τους Χαΐνηδες, σε πλήρη ανάπτυξη, συμπράττει η ομάδα κι όμΩς κινείται, και πολλοί ακόμα καλλιτέχνες.

Και αυτοί οι συντελεστές:

Ιδέα
Χαΐνης Δ.Αποστολάκης

Τραγουδαφήγηση
Ψαραντώνης
Χαΐνης Δ.Αποστολάκης

Μουσική
Χαΐνηδες: Δημήτρης Αποστολάκης (λύρα), Δημήτρης Ζαχαριουδάκης (τραγούδι-κιθάρα), Μαρία Κώτη (τραγούδι), Αλέξης Νόνης (κρουστά-πλήκτρα), Τάκης Κανέλλος (κρουστά), Κλέων Αντωνίου (ηλεκτρική κιθάρα), Μιχάλης Νικόπουλος (λαούτο – μαντολίνο), Δημήτρης Μπρέντας (γκάιντα-κλαρίνο), Αντώνης Σκαμνάκης (μπάσο). Μαζί τους οι: Πολυζωγόπουλος Αντρέας (τρομπέτα) & Σιώτας Φώτης (βιολί).

Κίνηση
κι όμΩς κινείται (Χριστίνα Σουγιουλτζή, Camilo Bentancor, Ερμής Μαλκότσης & Δημήτρης Σωτηρίου

Χορός – Ακροβατικά
Camilo Bentancor
Αντιγόνη Λινάρδου
Ερμής Μαλκότσης
Ιωάννα Παρασκευοπούλου
Χριστίνα Σουγιουλτζή
Δημήτρης Σωτηρίου

Φωτισμοί
Μαρία Αθανασοπούλου

Σκηνογραφία
Angeles Mira
Camilo Bentancor

Ημερομηνία: Δευτέρα, 30 Ιουνίου 2014 
Χώρος: Ωδείο Ηρώδου Αττικου
Ώρα: 21:00 (1 ώρα και 45 λεπτά χωρίς διάλειμμα)
Τιμές εισιτηρίων: Κάτω Διάζωμα κανονικό 30, Άνω Διάζωμα κανονικό 15, φοιτητικό 10, ανέργων 5, ΑμεΑ 10 ευρώ

Στην ομάδα Κι όμΩς κινείται δεν είναι η πρώτη φορά που αναφέρομαι. Περιμένω να δω πως θα δέσουν το ακροβατικό στοιχείο με τον Ερωτόκριτο έτσι όπως εγώ τον έχω στο μυαλό μου. Είναι μια πρόκληση οπωσδήποτε. 
Για τους Χαϊνηδες και τον Ψαραντώνη τι να πω.. η δισκογραφική τους συνεργασία με τους Mode Plagal (στους οποίους επίσης έχω αναφερθεί παλαιότερα με αφορμή τη συνεργασία τους με την ομάδα Κι όμΩς κινείται) τα λέει όλα. Η ισχύς εν τη ενώσει. Η περί ης ο λόγος δισκογραφική δουλειά έχει τίτλο "Πέρα από τα σύνορα" και την επιμέλεια της έκδοσης έχει η εταιρεία "ΑΕΡΑΚΗΣ - ΚΡΗΤΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ & ΣΕΙΣΤΡΟΝ". To τραγούδι ¨Κόρδοβα" σε ποίηση του Federico Garcia Lorca με τον Ψαραντώνη και τη Μαρία Kώτη είναι από τ' αγαπημένα μου:


Ο κ. Λάμπρος Λιάβας x 3

Τι τίτλος άραγε ταιριάζει σε αυτή μου την ανάρτηση; Κοινός παρονομαστής και στα τρία θέματα που καταπιάνομαι είναι ο κ. Λάμπρος Λιάβας εθνομουσικολόγος, καθηγητής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος του Μουσείου Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη και παρουσιαστής της τηλεοπτικής εκπομπής "Αλάτι της Γης".

Και για να κάνω την αρχή.. πριν από περίπου ενάμιση μήνα πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης του Μεγάρου Μουσικής, στο πλαίσιο της Σειράς Γέφυρες, της πολυσυλλεκτικής αλυσίδας εκδηλώσεων που εδώ και τόσα χρόνια διευθύνει ο συνθέτης Δημήτρης Μαραγκόπουλος, το πολυαναμενόμενο αφιέρωμα στην παραδοσιακή μουσική της Κρήτης, με τίτλο «Θωρώ τον ουρανό γελά». Η επιμέλεια του αφιερώματος ήταν του κ. Λάμπρου Λιάβα και η σκηνοθετική επιμέλεια της Σοφίας Σπυράτου.  
Εννοείται ότι η "αφεντιά" μου δεν μπορούσε να λείπει απ' αυτό το μουσικό γεγονός. Όλοι οι καλλιτέχνες ήταν αξιόλογοι (Αστρινός Ζαχαριουδάκης, Δημήτρης Σγουρός, Αλέξανδρος Παπαδάκης, Κάρολος Κουκλάκης και Ειρήνη Δερέμπεη) μα εννοείται ότι ξεχώρισα μια ολιά παραπάνω την οικογένεια Λαϊνάκη, όχι μόνο για τοπικιστικούς λόγους (έχουν καταγωγή από τις Καλάθενες Κίσσαμου) αλλά και για τον σεβασμό που δείχνουν στην έρευνα, καταγραφή και εκτέλεση σκοπών της κισσαμίτικης και χανιώτικης εν γένει μουσικής μας παράδοσης. Και φυσικά γιατί ο κυρ Στέλιος έχει κερδίσει την συμπάθεια του μπαμπά μου, πράγμα δύσκολο - χα χα αυτό θα πει: είμαι παιδί του μπαμπά μου!!! 
Εκτός απ΄ τους συντοπίτες μου, τους Λαϊνάκηδες, ξεχώρισα και τον Βαγγέλη τον Βαρδάκη, το μοναδικό βιολί στην εκδήλωση, γεγονός που πραγματικά με προβλημάτισε. Όχι πως δε μου άρεσε το γεραπετρίτικο παίξιμο του Βαρδάκη ή η εκτέλεση των κισσαμίτικων απ΄ τους Λαϊνάκηδες, αλλά πιστεύω πραγματικά πως έλειπε απ΄την εκδήλωση μια ακολουθία συρτών ντυμένη με το μοναδικό ηχόχρωμα του κισσαμίτικου βιολιού. 

Στιγμιότυπο από το τέλος της εκδήλωσης στο Μέγαρο Μουσικής

Ξεχώρισα επίσης την ανωγειανή παρεά, με τον Γιώργη Βρέντζο (Κάτη) στο μαντολίνο, τον Γιώργη Φασουλά (Χουμά) στη λύρα και τον Κώστη τον Καλλέργη (Κουρούπη) στο λαούτο. Μαντινάδες είπαν οι Γιάννης Αεράκης (Πολογιάννης) και Γιώργης  Μπέρκης (Κατσούγκρης) ενώ παρών ήταν και ο Λευτέρης Αεράκης. 

Ανωγειανή παρέα (φωτογραφία: http://www.anogi.gr/)

Τέλος, δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στον μεγάλο Γιάννη Ξυλούρη (Ψαρογιάννη) και στην εντυπωσιακή ζυγιά του με τον Ηλία Ζούτσο. Έπαιξαν τόσο πιστά τα συρτά του Ψαρονίκου που πραγματικά ανατρίχιασα... Καράβια πάνε στο γυαλό και γλάροι στον αέρα μα δε μπορώ αγάπη μου να ΄ρχομαι κάθα μέρα... χωπ!!!

Προπομπός της βραδιάς αυτής, ήταν ένα γλέντι - αφιέρωμα στον Νικο Ξυλούρη, που στήθηκε δύο μέρες πριν σε ένα κρητικό μεζεδοπωλείο στην Αθήνα με τους συντελεστές την παράστασης. Το αφιέρωμα αυτό επρόκειτο να προβληθεί αύριο στην εκπομπή "Αλάτι της Γής" της ΝΕΡΙΤ, καθώς όμως 15 Ιουνίου κλείνουν 20 χρόνια από τον θάνατο του Μάνου Χατζηδάκι, η εκπομπή αναβλήθηκε και στη θέση της θα προβληθεί αφιέρωμα στη μνήμη του μεγάλου μουσικοσυνθέτη. Η ιστορία αυτής της δεύτερης εκπομπής του "Αλατιού" μου θυμίζει το γιοφύρι της Άρτας. Μια οι εκλογές, μια το αφιέρωμα στο Χατζηδάκι, ολημερίς τη διαφημίζανε, το βράδυ εκοβόταν.. γιατί πρόλαβα και είδα και το διαφημιστικό στη ΝΕΡΙΤ, κι αμ' ίντα;;; Ευελπιστώ πάντως την επόμενη Κυριακή να "παίξει" και να μην μας πούνε τίποτα δικαιολογίες του τύπου: κλειστόν λόγω διακοπών. Από την ιστοσελίδα της ΝΕΡΙΤ πάντως πρόλαβα και αντέγραψα, πριν αλλάξουν το πρόγραμμα, την παρακάτω σχετική ανακοίνωση για την εκπομπή:

Κυριακή 15 Ιουνίου 2014, ώρα 13:00-15:00 - ΝΕΡΙΤ
Επεισόδιο 2ο: «Μάνα σα ‘ρθούν οι φίλοι μου!..»
Αφιέρωμα στην κρητική μουσική παράδοση: Νίκος Ξυλούρης

Αφιέρωμα στην κρητική μουσική παράδοση, μέσα από την παρακαταθήκη που άφησε ο Νίκος Ξυλούρης ως κορυφαίος λυράρης, τραγουδιστής και συνθέτης. Η πορεία του από τα Ανώγεια, όπου γεννήθηκε και μυήθηκε στη μουσική, έως την παγκρήτια αναγνώρισή του ως λαϊκού μουσικού και την εγκατάστασή του στην Αθήνα με το ξεκίνημα της πανελλήνιας καριέρας του στο έντεχνο τραγούδι.
Οδηγοί μας η γυναίκα του Ουρανία, ο γιός του Γιώργης και ο αδερφός του Γιάννης Ξυλούρης – Ψαρογιάννης μόνιμος συνοδός του στο λαγούτο. Συνομιλία μαζί τους στο δισκοπωλείο «Νίκος Ξυλούρης» και κατόπιν στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη, όπου έχουν δωρίσει τη λύρα του. Τη βγάζουμε από τη βιτρίνα για να ηχήσει και πάλι παίζοντας αγαπημένα τραγούδια του Νίκου.
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής όλη η ομάδα συναντιέται σ’ ένα κρητικό κέντρο, όπου εξελίσσεται ένα δυναμικό γλέντι με επίκεντρο τα παραδοσιακά τραγούδια που έπαιξε ή συνέθεσε ο Νίκος Ξυλούρης. Παίζουν και τραγουδούν οι: Γιάννης Ξυλούρης – Ψαρογιάννης, Ηλίας Ζούτσος, Λάμπης Ξυλούρης, Αστρινός και Αντώνης Ζαχαριουδάκης, Δημήτρης Σγουρός, Κάρολος Κουκλάκης και Ειρήνη Δερέμπεη, Αλέξανδρος Παπαδάκης κ.ά. Συμμετέχει επίσης μια μεγάλη «Ανωγειανή Παρέα» με οργανοπαίχτες και τραγουδιστές από την ιδιαίτερη πατρίδα των Ξυλούρηδων, τα Ανώγεια. Χορεύει μια παρέα από κρητικούς γλεντιστάδες και ο Λαογραφικός Χορευτικός Όμιλος «Οι Κρήτες» (επιμέλεια: Γιώργος Πετράκης).
Για τον Νίκο Ξυλούρη μιλούν οι φίλοι του Θανάσης Σταυρακάκης και Νίκος Σκουλάς. Στα ενδιάμεσα γίνεται αναφορά στην τελετουργία του κρητικού γλεντιού, τα ριζίτικα τραγούδια, τον Ερωτόκριτο, τις ρίμες των ποιητάρηδων και τις μαντινάδες, τα μουσικά όργανα, τους χορούς αλλά και την κρητική κουζίνα και διατροφή!..

Έρευνα - παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
Σκηνοθεσία: Νικόλας Δημητρόπουλος
Εκτελεστής παραγωγός: Μανώλης Φιλαΐτης
Παραγωγή: FOSS

Μια πρόγευση από την εκπομπή μπορείτε να πάρετε από το παρακάτω ερασιτεχνικό βίντεο:


Και μιας και αναφέρθηκα τόσες φορές στον κ. Λιάβα, θα ήταν κρίμα να μην αναφέρω πως αύριο Κυριακή 15 Ιουνίου και ώρα 12:00 με 14:00, στο πλαίσιο των διήμερων δράσεων με θέμα: "Η δική μας Αθήνα", θα δώσει μια διάλεξη με τίτλο: «Η μουσική ζωή στην παλιά Αθήνα» η οποία θα αφορά τη μουσική ζωή στην Αθήνα από το 19ο αιώνα μέχρι και τη δεκαετία του ’60, με παράλληλη προβολή οπτικοακουστικού υλικού. Αν σας βγάλει ο δρόμος σας στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη (Διογένους 1 -3, Πλάκα) πιστεύω ότι θα έχει ενδιαφέρον να την παρακολουθήσετε.

Επικοινωνία: τηλ. 210 3254119, 210 3254129 | melmoke@otenet.gr

Η αφίσα των εκδηλώσεων

Αυτά, και εις άλλα με υγεία!!!

Σάββατο 14 Ιουνίου 2014

Άνοιξε τις πύλες της η 4η Πειραϊκή Αμφικτυονία

Τα εγκαίνια της 4ης Πειραϊκής Αμφικτυονίας, η οποία και θα διαρκέσει μέχρι τη Δευτέρα 16 Ιουνίου, τέλεσε χθες ο δήμαρχος Πειραιά Βασίλης Μιχαλολιάκος.  Κατά την διάρκειά της θα λειτουργούν περίπτερα από τις 17.30 έως τις 24.00 ενώ παράλληλα θα πραγματοποιούνται διάφορες εκδηλώσεις από Συλλόγους.


H Πειραϊκή Αμφικτυονία διοργανώνεται για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά στην πλατεία Κανάρη στο Πασαλιμάνι, με στόχο την ανάδειξη και κατανόηση της πολιτιστικής ταυτότητας,της ιστορικής συνέχειας του Πειραιά και την ενίσχυση της εικόνας της πόλης.

Σκοπός της οργάνωσης είναι να αναδειχθεί ουσιαστικά το γεγονός, ότι ο Πειραιάς διαμορφώθηκε από ανθρώπους, που έφταναν στο λιμάνι, από όλα τα μέρη της Ελλάδας για να βρουν μία καλύτερη ζωή, οι οποίοι παρέμειναν και ταυτόχρονα δημιούργησαν την ναυτιλιακή, εμπορική και οικονομική ζώνη του Πειραιά.

Αναλυτικά, το πρόγραμμα για το Σάββατο 14/6 προβλέπει τα εξής:
•    Χορευτικό συγκρότημα Δωδώνη.
•    Αδελφότητα Κρητών Πειραιά «Η Ομόνοια». Αφιέρωμα στην 73η επέτειο της Μάχης της Κρήτης.
•    Μουσικοχορευτικό συγκρότημα Ομίλου Καρπαθίων Νέων & Ομίλου Νέων Ολύμπου.
•    Ομοσπονδία Συλλόγων Μικρών Κυκλαδονήσων.
•    Πανελλήνια Ένωση Λερίων.
•    Σύλλογος Πυργουσών Αττικής «Το Πυργί Χίου».

Κυριακή 15/6
•    Σύνδεσμος Γυναικών Κρήτης & Νήσων Αιγαίου
•    Σύλλογοι Απανταχού Ραχιωτών
•    Σωματείο για την Κρητική Παράδοση, Ιστορία & Λαογραφία «Οι Δροσουλίτες»
•    Σύνδεσμος Νεαπολιτών «Τα Βάτικα»
•    Σύλλογος «Το Λεωνίδιο»
•    Ομοσπονδία Δωδεκανησιακών Σωματείων


Πέμπτη 27 Μαρτίου 2014

Αναμνήσεις από μια βραδιά με τον Λάκη..

Από μικρή είχα μεγάλη αγάπη στα τραγούδια του νέου κύματος. Μου άρεσε και με συγκινεί ακόμα η ευαισθησία που αποπνέουν. Δεν ξέρω γιατί αλλά μου θυμίζουν καλοκαίρι. Αγαπημένοι καλλιτέχνες ο Μιχάλης Βιολάρης, η Καίτη Χωματά, η Ρένα Κουμιώτη, η Πόπη Αστεριάδη και ο Λάκης Παππάς. Μόλις διάβασα χθες στο internet ότι ο Λάκης Παππάς έφυγε από κοντά μας, θυμήθηκα μια βραδιά πριν αρκετά χρόνια στον Βοτανικό, νομίζω ότι ήταν στον πολυχώρο "Αθηναϊς".. Εκείνο που θυμάμαι πολύ καλά πάντως ήταν ότι στην παρέα μου ήταν καλεσμένος ο Λάκης Παππάς, ο οποίος έτυχε να καθίσει δίπλα μου όλο το βράδυ. Ήταν σε μια παράσταση του Γιώργου Μαρίνου -θυμάμαι πως επρόκειτο για μουσικό γεγονός εκείνη τη χρονιά, καθώς ο Μαρίνος είχε περιορίσει τις εμφανίσεις του πλέον- και ο Λάκης ήταν εκεί. Ευγενής, πολύ διακριτικός στο λόγο του και προστατευτικός στις κινήσεις του. Θυμάμαι πως μου γέμιζε το ποτήρι κρασί όταν άδειαζε καθώς και ότι πρόσεχε να μην έρχεται πάνω μου ο καπνός του τσιγάρου του. Στο τέλος της βραδιάς πήγε να συγχαρεί το Γιώργο Μαρίνο και όταν φύγαμε θυμάμαι τη λεπτότητά του. Άνοιγε τις πόρτες για να περάσουν πρώτες οι κυρίες της παρέας. Δεν τον ξαναείδα από τότε αν και ήξερα ότι κάπου κάπου εμφανιζόταν σε ένα μαγαζάκι.. Δεν με έβγαλε ο δρόμος όμως και ομολογώ πως τώρα -κατόπιν εορτής πάντα- το μετανιώνω. Ωστόσο, διατηρώ μια πολύ γλυκιά ανάμνηση γι' αυτόν τον άνθρωπο και πραγματικά νιώθω πολύ τυχερή που έτυχε να τον γνωρίσω. Η αξιοπρέπεια που εξέπεμπε σαν καλλιτέχνης έβγαινε και στην καθημερινότητά του. 
Θα κλείσω με το τραγούδι "Έκτορας και Ανδρομάχη" σε στίχους Ιάκωβου Καμπανέλλη και μουσική Μάνου Χατζιδάκι, από τα αγαπημένα μου του Λάκη:

Στρατιώτη μου, τη μάχη θα κερδίσει,
όποιος πολύ το λαχταρά να ζήσει.
Όποιος στη μάχη πάει για να πεθάνει,
στρατιώτη μου για πόλεμο δεν κάνει...




Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2014

Παρουσίαση του νέου δίσκου του Ηλία Ζούτσου με τίτλο "Ρίζα"

Καλώς ή κακώς κανείς δεν τα ξέρει όλα. Καλώς ή κακώς καθημερινά μαθαίνουμε και ανακαλύπτουμε νέα πράγματα. Κι εδώ κρύβεται ένα μέρος της μαγείας αυτού που λέγεται ζωή. Ωστόσο, σας έχει τύχει να στεναχωρηθείτε γιατί αργήσατε να ανακαλύψετε κάτι; Να λυπηθείτε για το χρόνο που πήγε χαμένος αγνοώντας ότι υπάρχει αυτό το κάτι; Απ’ την άλλη πάλι, ο λαός μας λέει «κάλλιο αργά παρά ποτέ». Κάτι παραπάνω ξέρει..
Η εισαγωγή αυτή αφορά την κρητική μουσική και την σχέση μου μαζί της. Οι καλλιτέχνες που επιλέγω να ακούω, οι σκοποί και οι μαντινάδες που μου αρέσουν δεν είναι υπόδειξη ή συμβουλή κάποιου, ποτέ δεν πήγα με το «ρεύμα» που λένε. Πάντα εμπιστευόμουν το ένστικτό μου καθώς και το συναίσθημά μου. Έτσι και πέρσι στη συναυλία του Βασίλη Σκουλά στο Ηρώδειο. Εκείνο το βράδυ, μεταξύ άλλων, με είχε εντυπωσιάσει ένας καλλιτέχνης τον οποίο ονόμασα «κοπέλι – ορχήστρα». Βιολί, λύρα, μαντολίνο, λαούτο, ούτε που θυμάμαι πόσα όργανα έπαιξε εκείνο το βράδυ.. Η ευκολία με την οποία μεταπηδούσε απ’ το ένα όργανο στο άλλο με άφησε άναυδη. Μετά το πέρας της συναυλίας πήγαμε με την παρέα μου και του μιλήσαμε. Ο Ηλίας Ζούτσος, γιατί γι’ αυτόν πρόκειται, εκτός από ταλαντούχος καλλιτέχνης αποδείχθηκε και πολύ απλός σαν άνθρωπος. Και αυτή μου η εντύπωση ενισχύθηκε αργότερα από τις δυο κουβέντες που ανταλλάξαμε στις τυχαίες συναντήσεις που είχαμε κατά καιρούς αλλά και στην παρουσίαση του πρώτου του cd «Σημείο» στο Σταυρό του Νότου. Μέχρι τότε βέβαια είχα μάθει περισσότερα για τον μουσικό Ηλία και τις κλασικές του σπουδές σε Ελλάδα και εξωτερικό οπότε δεν με ξάφνιασε όταν τον άκουσα να τραγουδάει το περίφημο και πολυαγαπημένο μου tango “Por una cabeza” του Carlos Gardel ¡en español por supuesto! = στα ισπανικά φυσικά! Εκείνο το βράδυ συνέβησαν και πολλά άλλα ωραία, όπως η εμφάνιση-έκπληξη της υπέροχης Μαρίας Αναματερού, αξίζει ωστόσο να αναφερθώ πως η παρέα μου κι εγώ ξεχωρίσαμε την πιανίστρια Κατερίνα Ζούτσου, την αδελφή του Ηλία. Τυχαίο; Δε νομίζω. Όπως και να' χει, ήταν μια μουσική βραδιά που ικανοποίησε άπαντες στην παρέα μου.
Δυστυχώς από τότε δεν μπόρεσα να παραβρεθώ σε κάποια από τις εμφανίσεις του Ηλία. Να είμαστε καλά αυτό θα αλλάξει αυτή την Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου, όπου ο Ηλίας θα παρουσιάσει στο «Γυάλινο Μουσικό Θέατρο Upstage» τη νέα του δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Ρίζα». Μαζί του στο λαούτο θα είναι ο Γιάννης Ξυλούρης (Ψαρογιάννης), αδελφός του μεγάλου Νίκου Ξυλούρη, ο οποίος με το δίσκο «Ρίζα» επιστρέφει στη δισκογραφία μετά από αρκετά χρόνια. Εκτός από τον καινούργιο δίσκο θα παρουσιάσουν τραγούδια από το σύνολο της δισκογραφίας του Ψαρογιάννη αλλά και από τον πρώτο δίσκο του Ηλία, το «Σημείο». Είμαι σίγουρη ότι αξίζει τον κόπο να ακούσει κανείς τι έχει να μας πει αυτή η ζυγιά. Ιδού μια πρώτη γεύση:

Περισσότερες πληροφορίες για τον Ηλία Ζούτσο, τη δουλειά του και τις εμφανίσεις του μπορείτε να βρείτε εδώ:


Και εδώ μπορείτε να βρείτε πληροφορίες για την παρουσίαση της «Ρίζας» την Παρασκευή:

Α! και απόψε μπορείτε να τους ακούσετε ζωντανά Στο κόκκινο fm 105,5 μαζί με τον Παναγιώτη Κατσικιώτη (Τσίκο) που τους συνοδεύει στα κρουστά, στον αέρα των εκπομπών "Ο Αόρατος θίασος" του Γιώργη Ξυλούρη (21:00-22:00) και "Πλανόδιες Μουσικές" του Κώστα Θωμαΐδη (22:00-23:00). 
http://stokokkino.gr/

Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014

Εκδήλωση της Αδελφότητας Κρητών Πειραιά "Η ΟΜΟΝΟΙΑ" με το Βασίλη Σκουλά

Αυτή την Κυριακή, 23 Φεβρουαρίου, στις 19:00 στο Δημοτικό θέατρο Πειραιά η Αδελφότητα Κρητών Πειραιά «Η ΟΜΟΝΟΙΑ» διοργανώνει επετειακή, πολιτιστική, μουσικοχορευτική εκδήλωση – συναυλία με τον γνωστό καλλιτέχνη Βασίλη Σκουλά για την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Η εκδήλωση θα περιλαμβάνει και παρουσίαση αρχειακού υλικού της «ΟΜΟΝΟΙΑΣ». 
Η Αδελφότητα Κρητών Πειραιά ιδρύθηκε το 1880 και είναι το αρχαιότερο και ιστορικότερο Σωματείο Κρητών. Το αρχείο της Αδελφότητας, περιλαμβάνει ανεκτίμητους ιστορικούς θησαυρούς, όπως χειρόγραφες επιστολές του Εθνάρχη Ελευθερίου Βενιζέλου και σπάνιες φωτογραφίες εποχής. 
Ιδού και η πρόσκληση:


Πηγές:
Εβδομαδιαία Πολιτική - Οικονομική - Ναυτιλιακή - Φιλολογική εφημερίδα "Η Φωνή των Πειραιωτών": http://fonipeiraioton.blogspot.gr/
Ιστοσελίδα Αδελφότητας Κρητών Πειραιά: http://www.akpo.gr/

Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2014

Παρουσίαση της νέας δισκογραφικής δουλειάς του Αντώνη Μαρτσάκη

Αύριο Δευτέρα 3 του Φλεβάρη στις 20:00, ο Αντώνης Μαρτσάκης με το συγκρότημά του θα παρουσιάσει στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο κρητικό κέντρο «Ομαλός» τη νέα του δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Τση χώρας και τση ρίζας».



Η περιγραφή που ακολουθεί προέρχεται από την ιστοσελίδα της εταιρείας   ΑΕΡΑΚΗΣ - ΚΡΗΤΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ & ΣΕΙΣΤΡΟΝ που έχει κάνει και την παραγωγή του cd:

Ο καλλιτέχνης (με το βιολί και το τραγούδι του), συνεχίζει το δρόμο της κρητικής μουσικής παράδοσης μένοντας πάντα πιστός στο ύφος αλλά και το ήθος της. Ξεκινώντας από την «κισσαμίτικη σχολή του βιολιού» αλλά και τα ριζίτικα τραγούδια ως βιωμένη εμπειρία και αντίληψη ζωής, αντλεί στοιχεία και υπηρετεί πολλές από τις επιμέρους παραδοσιακές εκφράσεις ολόκληρης της Κρήτης (που εξερευνά συνεχώς στα Χανιά, το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο και το Λασίθι).Στο νέο του CD κινείται σε δύο κύριες κατευθύνσεις: α) προτείνει νέες δικές του συνθέσεις και εκτελεί παραδοσιακές μελωδίες και β) ερμηνεύει παραδοσιακά ριζίτικα τραγούδια.

Ο Αντώνης Μαρτσάκης πρωτοεμφανίστηκε στη δισκογραφία από το Κρητικό μουσικό εργαστήρι – Αεράκης & Σείστρον με το έργο του «Και του καιρού και πάντα», που προκάλεσε μεγάλη αίσθηση στα μουσικά μας πράγματα. Στο νέο του CD «Τση χώρας και τση ρίζας» συμβάλλει με το κύρος και τη σπουδαία φωνή του ο Χαράλαμπος Γαργανουράκης και εκλεκτοί μουσικοί όπως οι: Μιχάλης Σταυρακάκης (μαντολίνο),Νίκος Στρατάκης (μαντολίνο), Φραγκίσκος Μπαλτζάκης (ασκομαντούρα, νταουλάκι), Κώστας Μαρκάκης (κιθάρα) και βεβαίως ο μόνιμος συνεργάτης του Νίκος Μαρεντάκης (λαγούτο).

Τις νέες συνθέσεις του CD ντύσανε με στίχους σημαντικοί στιχουργοί όπως οι Ανδρέας Στυλιανουδάκης, Γιώργος Κουτάντος, Ζαχαρίας Παπαδάκης, Σπύρος Πανηγυράκης, Δέσποινα Σπαντιδάκη, Θεόφιλος Χριστουλάκης, Κώστας Χαρ. Πλευράκης. Στα ριζίτικα τραγούδια ερμηνεύονται ανώνυμα παραδοσιακά έργα, αλλά και επώνυμες δημιουργίες των παλαιών καλλιτεχνών Γιώργη Κουτσουρέλη - Νικόλα Τζέγκα καιΜπάρμπα-Μπατζελιού. Οι Νίκος Μαρεντάκης, Στεφανής Τσόντος, Θεόδωρος Τσουρουπάκης, Κωνσταντίνος και Στυλιανός Λιουδάκης συνοδεύουν τον Αντώνη σε ένα από τα ριζίτικα τραγούδια.

CD 1

1. Είμαι μιας άλλης εποχής 5.23
Μουσική: Αντώνης Μαρτσάκης Στίχοι: α) Ανδρέας Στυλιανουδάκης, β) Γιώργος Κουτάντος
Τραγούδι: Αντώνης Μαρτσάκης, Χαράλαμπος Γαργανουράκης
2. Σταγόνες απ’ τη θάλασσα 5.37
Μουσική: Αντώνης Μαρτσάκης, στίχοι: Ζαχαρίας Παπαδάκης
3. Σητειακές κοντυλιές 5.18
Μουσική: Παραδοσιακή, στίχοι: Σπύρος Πανηγυράκης
4. Ώστε ν’ αστράφτει το σπαθί 3.39
Μουσική: Αντώνης Μαρτσάκης, στίχοι: Δέσποινα Σπαντιδάκη
5. Μέρα που δε μίλησες 5.03
Μουσική: Αντώνης Μαρτσάκης, στίχοι: Θεόφιλος Χριστουλάκης
6. Πρώτος καημός 4.26
Μουσική, στίχοι: Αντώνης Μαρτσάκης
7. Αμαριώτικες κοντυλιές 6.03
Μουσική: Παραδοσιακή, στίχοι: Σπύρος Πανηγυράκης
8. Το κάθε κύμα που’ ρχεται 3.48
Μουσική: Αντώνης Μαρτσάκης, στίχοι: Κώστας Χαρ. Πλευράκης
9. Παινέματα της νύφης 5.33
Μουσική, στίχοι :Παραδοσιακοί
10. Μαλεβυζιώτης ή Πυρρίχης (ορχηστρικό) 9.46
Μουσική: Παραδοσιακή

CD 2 – ΡΙΖΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ (ΑΣΜΑΤΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΚΡΗΤΗΣ)

1. Τα Χελιδόνια τσοι βλαχιάς 8.35
Μουσική, στίχοι: Παραδοσιακοί
2. Χίλιως καλώς το βρήκαμε 13.42να μεταβείτε στην 
Μουσική, στίχοι: Παραδοσιακοί
Τραγουδούν: Αντώνης Μαρτσάκης, Νίκος Μαρεντάκης, Στεφανής Τσόντος, Θεόδωρος Τσουρουπάκης, Κωνσταντίνος κ Στυλιανός Λιουδάκης
3. Ήθελα και να κάτεχα τη στέλιωση του κόσμου 5.23
Μουσική, στίχοι: Παραδοσιακοί
4. Ένας βοσκός καλός βοσκός 5.24
Μουσική, στίχοι: Παραδοσιακοί
5. α) Σαν αποθάνω θάψτε με β) Καστελλιανός συρτός 4.56
α) Μουσική, στίχοι: Παραδοσιακοί β) Μουσική: Γεώργιος Κουτσουρέλης στίχοι: Θεόφιλος Χριστουλάκης
6. α) Δείξε μου χάρε το στρατί β) Αζωγυριανός συρτός 8.42
α) Μουσική, στίχοι: Παραδοσιακοί β) Μουσική: Νικόλαος Τζέγκας στίχοι: Γιώργης Μπερτσελής
7. Ο Γιάννης με το Ήλιο 2.41
Μουσική, στίχοι: Παραδοσιακοί
8. Δασκαλογιάννης (Ηρωικό άσμα) 6.24
Μουσική: Παραδοσιακή, στίχοι: Μπάρμπα-Μπατζελιός

Για να ακούσετε κάποια από τα τραγούδια μπορείτε να μεταβείτε στο κανάλι της εταιρίας στο youtube: ΑΕΡΑΚΗΣ

Φροντισμένη και μερακλίδικη δουλειά με εκλεκτές συνεργασίες. Κλείνω τα μάτια και σκέφτομαι τα τραγούδια αυτά να ακούγονται στα πανηγύρια που γίνονται στην Κίσσαμο το καλοκαίρι. Εξέλιξη της κρητικής παραδοσιακή μουσικής με την σωστή της έννοια. Η παρακάτω φωτογραφία είναι από την πρώτη παρουσίαση του cd στο δισκοπωλείο του Αεράκη στο Ηράκλειο και την αφιερώνω στον μπαμπά μου:


Δευτέρα 13 Ιανουαρίου 2014

Εφυγε από τη ζωή ο θρυλικός Καλλίνος

Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα www.patris.gr/


Έφυγε μια θρυλική μορφή της Μάχης της Κρήτης και της Αντίστασης
Τελευταίο αντίο χθες στον Θεόδωρο Καλλίνο ή Αμάρμπεη

Μια ιστορική προσωπικότητα για την Κρήτη κι ένας ήρωας της Αντίστασης, ο Θεόδωρος Καλλίνος, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 100 ετών. 
Ο Θεόδωρος Καλλίνος ή Αμάρμπεης υπήρξε θρυλική μορφή για τη Μάχη της Κρήτης, καθώς ηγήθηκε ενός λόχου στο μοναδικό νικηφόρο αγώνα των Ελλήνων στο νησί, τη Μάχη Κοψά.
Σε ηλικία 27 ετών, υπολοχαγός τότε, κατόρθωσε και συγκέντρωσε 150 περίπου στρατιώτες και τους οδήγησε στη νίκη. Η κινητήριος δύναμη ήταν ο όρκος που είχε δώσει ότι θα υπηρετήσει την πατρίδα του μέχρις εσχάτων και το «μυστικό» της επιτυχίας το γεγονός ότι αψήφησε το θάνατο και στάθηκε όρθιος, έτοιμος να θυσιάσει τη ζωή του. Ο Θεόδωρος Καλλίνος είχε μιλήσει για τη δράση του στη διάρκεια της Μάχης της Κρήτης, σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στην “Π” και την Κατερίνα Μυλωνά, περιγράφοντας με τον πιο γλαφυρό τρόπο τις μάχες στο νησί. 

Σύμφωνα με τις διηγήσεις του, μόλις πάτησε το πόδι του στην Κρήτη, παρουσιάστηκε στο φρούραρχο και του ζήτησε να αναλάβει κάποιο τμήμα. Η απάντηση που έλαβε τον ξάφνιασε δυσάρεστα, του είπε ότι δεν υπάρχει τμήμα. Σε μία βδομάδα, λοιπόν, κατάφερε και οργάνωσε ένα λόχο από 150 με 160 Κρητικούς και όχι μόνο. Ξαναπήγε στο φρούραρχο, ο οποίος δεν πίστεψε αμέσως ότι είχε καταφέρει κάτι τέτοιο, και του ζήτησε όπλα. Με τα πολλά πήρε από την αποθήκη μερικά τουφέκια. Δεν είχε περάσει πολύς καιρός, όταν του ζητήθηκε να αναλάβει μια αποστολή, να φτάσει σε μια τοποθεσία από όπου θα είχε την δυνατότητα να καλύψει την ανατολική πλευρά του Ηρακλείου από αποβάσεις από αέρα και θάλασσα. «Νύχτα, περάσαμε το Ηράκλειο, βγήκαμε σε μια τοποθεσία, που αργότερα έμαθα ότι λέγεται Κακό Όρος, και πραγματικά είναι κακό… Όταν το είδα κατάλαβα τι μας περιμένει άμα ξημερώσει …γυμνό, βραχώδες, χωρίς νερό», περιγράφει. Η εντολή που έδωσε στους στρατιώτες του ήταν να σκάψουν με πέτρες μία τρύπα, όπου θα ρίχνονταν όταν έρχονται τα αεροπλάνα των Γερμανών. Αυτή η κίνηση αποδείχθηκε σωτήρια αφού για πολλές ώρες δεν υπήρχαν καν τραυματισμοί. Όμως, κάποια στιγμή, τον φωνάζει ο παρατηρητής, «και βλέπουμε το ωραίο αλλά θανατηφόρο θέαμα, μπροστά τα καταδιωκτικά αεροπλάνα τα γερμανικά να πολυβολούν, να ρίχνουν χειροβομβίδες και να βομβαρδίζουν όλη την πεδιάδα του Κοκκίνη Χάνι και την πεδιάδα Γούρνες Γούβες, και αφού έγινε αυτή η προπαρασκευή για να εξοντωθεί ο,τι ζωντανό υπήρχε εκεί, κατόπιν άρχισαν να έρχονται τα μεταγωγικά αεροπλάνα με την υποστήριξη και καταδιωκτικών και βομβαρδιστικών και άρχισαν να ρίχνουν … ωραίο θέαμα να βλέπει κανείς να πέφτουν τα αλεξίπτωτα», περιγράφει την πιο δύσκολη στιγμή της Μάχης Κοψά. Αμέσως, διέταξε τους στρατιώτες με αργούς σχηματισμούς προσπέραση τροχάδην να καταλάβουν το αντέρεισμα για να χτυπήσουν τους αλεξιπτωτιστές που έπεσαν. Την εντολή ακολούθησαν οι 70 διότι οι υπόλοιποι σκόρπισαν στα αμπέλια και ήρθαν μετά τη μάχη. Ο Θ. Καλλίνος τους δικαιολογεί για αυτή τους τη στάση. Ανέβηκαν, λοιπόν, 70 περίπου στρατιώτες με μοναδικό όπλο τα τουφέκια, αποφάσισε να κάνουν ομαδικά πυρά, «οι αλεξιπτωτιστές μας κορόιδευαν αλλά διαπίστωσαν ότι εκεί υπάρχει στρατιωτικό τμήμα και αφού ανασυντάχθηκαν ανέπτυξαν ένα τμήμα με 70- 80 αλεξιπτωτιστές για να αντιμετωπίσει το δικό μου και να μπορέσει η κύρια δύναμη να κινηθεί παραλιακά προς το αεροδρόμιο», περιγράφει. Τη νύχτα, οι Γερμανοί προωθήθηκαν από το πρώτο μέρος που ήταν ο λόφος του Κοψά και το πρωί παρουσιάστηκαν χωρίς να τους αντιληφθούν οι Έλληνες στρατιώτες. Αιφνιδιαστικά, άρχισαν καταιγισμό πυρών με τα ομαδικά και ατομικά αυτόματα που είχαν, κατέλαβαν την πρώτη διμοιρία και οι άλλες από τα πολλά πυρά υποχώρησαν προς τον Προφήτη Ηλία. Τότε, ο Θ. Καλλίνος βρέθηκε στα πενήντα μέτρα από τους αλεξιπτωτιστές, πήρε ένα τουφέκι και σηκώθηκε όρθιος, αποφασισμένος να σκοτωθεί για να μην τον συλλάβουν αιχμάλωτο. «Οι σφαίρες σφύριζαν δεξιά, από πάνω μου …δε με έπαιρνε ούτε μία. μπορούσαν να με σκοτώσουν φαίνεται ότι δε με σκόπευαν. Γιατί; Φαίνεται ότι ο διοικητής των αλεξιπτωτιστών όταν είδε αυτό το φαινόμενο ή τους έδωσε διαταγή «μην τον σκοπεύετε να τον πιάσουμε ζωντανό αιχμάλωτο» ή και το άλλο ενδεχόμενο, ένας, ο οποίος υπερασπίζεται την πατρίδα κατά αυτό τον τρόπο, έτοιμος να σκοτωθεί, δεν πρέπει να σκοτωθεί…», αναφέρει. Με τη στάση του αυτή, οι στρατιώτες του, ενεθάρρυναν και έριξαν μια χειροβομβίδα στους Γερμανούς. Η διμοιρία αιχμαλωτίστηκε και ο εχθρός υποχώρησε και άφησε πίσω του ένα πολυβόλο γερμανικό. Ο Θ. Καλλίνος άρχισε να βάλλει εναντίον των Γερμανών, οι στρατιώτες άρπαξαν αιφνιδιαστικά από τους αλεξιπτωτιστές τα αυτόματά τους και άρχισαν να σκοτώνουν… Το αποτέλεσμα της μάχης ήταν 22 νεκροί Γερμανοί και 40 αιχμάλωτοι! Πρόκειται για τη μοναδική, νικηφόρα, περίπτωση στη Μάχη της Κρήτης! Από τη μεριά των Ελλήνων, ουσιαστικά, δεν υπήρχαν απώλειες. 

Έχω αναφερθεί και σε προηγούμενη ανάρτησή μου στο ντοκυμαντέρ του Κώστα Μαμαλάκη "Οι κάλυκες του λόφου". Επειδή η επανάληψη -αν και κουραστική για μερικούς- βοηθά πολύ να διατηρήσουμε τη μνήμη ζωντανή, παρακάτω αναρτώ και πάλι το σύνδεσμο με το ντοκυμαντέρ. Για τον κ. Καλλίνο τι να πω.. Μιλάνε οι πράξεις του. Άντρας σωστός και πατριώτης όχι στα λόγια αλλά στα έργα. Σπανίζουν αυτά στις μέρες μας.. Απ' τους ανθρώπους που θα θυμόμαστε. Μεγάλο πράγμα αυτό γιατί όπως λέει και η δασκάλα μου, πεθαίνουν μόνο αυτοί που λησμονούνται..