Η Κρήτη λέει είναι νησί, μα για το χαρτογράφο. Για μένα είναι η ΖΩΗ όξω από τον τάφο... (Αγνώστου)

Κυριακή 15 Ιουνίου 2014

Χαϊνηδες - Ψαραντώνης - Κι όμΩς κινείται "ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ"

Μύρισε καλοκαιράκι και αρχίζουν οι συναυλίες, τα θεατρικά και οι εκδηλώσεις σε υπαίθριους χώρους. Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση για εμάς τους κρητικούς και όχι μόνο, έρχεται από το Φεστιβάλ Αθηνών και δεν είναι άλλη από την σύμπραξη των Χαϊνηδων, του Ψαραντώνη και της ομάδας Κι όμΩς κινείται σε μια ιδιαίτερη προσέγγιση του Ερωτόκριτου. 


«Ο Ερωτόκριτος που διαβαζόταν και απομνημονευόταν από μορφωμένους και αγράμματους (από την Κρήτη μέχρι τα Επτάνησα, τη Σμύρνη, την Ήπειρο, το Αιγαίο, τους κλεφταρματωλούς, τον ελληνισμό της διασποράς) πρόσφερε το έλασσον γλωσσικό υπόστρωμα στο νεοσύστατο εθνικό κράτος της Ελλάδας κι επηρέασε τους μεγάλους της ποιητές από το Σολωμό μέχρι το Σεφέρη. Τα προτάγματα που νοηματοδότησαν το ατομικό φαντασιακό, στην αρχαιότητα των Ομηρικών Επών, ήταν η «ανδρεία», η «τιμή» και το «κάλλος». Στον Ερωτόκριτο έχομε την «παλληκαριά», τη  «φρόνηση»  και την «ομορφιά». Και τα δύο είναι εγχειρίδια αξιακής θεμελίωσης και συμπεριφορικής ηθικής για πολλές γενιές ανθρώπων.

Όμως η μεγάλη ομοιότητα,  έγκειται στο γεγονός ότι δεν ήταν ούτε ακριβώς τραγούδια , ούτε ποιήματα, ούτε θεατρικά έργα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν εκστατικά παραστατικά τραγουδαφηγήματα. 

Ο Ερωτόκριτος εκδιώχτηκε από τα χωριά της Κρήτης. Τη θέση του πήραν το δελτίο των 8 στην τηλεόραση, το facebook, ο αυτισμός των sms και ο θόρυβος από την εκβιομηχάνηση της γεωργικής εργασίας. Συνήθως τον συναντάμε  στα χείλη τραγουδιστών, που του αφιερώνουν ένα τρίλεπτο γλυκερής και αυτάρεσκης ευαισθησίας και σε θεατρικές παραστάσεις ως φολκλόρ ή ως φολκλόρ «πειραγμένο». Ο λόγος της αποτυχίας των προσπαθειών αυτών είναι, όπως προανέφερα ότι ο Ερωτόκριτος καθώς δεν είναι ούτε ποίημα, ούτε τραγούδι, ούτε θεατρικό έργο, απαιτεί άλλη στάση, άλλη ευθύνη, άλλη απεύθυνση, άλλη πίστη και εντέλει, άλλη αναπαράσταση. 

Για την ανάδειξη αυτών των θησαυρών θα ήθελα να επιχειρήσω μιαν άλλη αναπαράσταση της διαλεκτικής του Ερωτόκριτου, στηριγμένη στη δύναμη, την πίστη και την τέχνη των ιδιαίτερων προσώπων, που θα καταδυθούν σ΄ αυτή την αρχέγονη συνειδησιακή κατάσταση του Ομηρίδη – Λυράρη - Ράπερ. Η διαλεκτική της τραγουδαφήγησης από τα πολλά διαφορετικά όργανα και τις φωνές, συμπληρώνεται και διαχέεται στη θεατρική πτυχή του έργου, από τη στικτική ή αντιστικτική παρουσία της ομάδας κι όμΩς κινείται.  Η ανάγκη που μας οδήγησε στην παρουσία του χορού, είναι η άμεση και καθαρή σχέση του με τη ρυθμολογία και την εκστατική υπόσταση του έπους, μια σχέση απαλλαγμένη από τη θεατρική του αναπαράσταση» σημείωσε για την παράσταση ο Δημήτρης Αποστολάκης. (http://www.protothema.gr/)

Αυτή είναι η περιγραφή της παράστασης από την ιστοσελίδα του φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2014:

Έργο-σταθμός στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και της Κρήτης του 17ου αιώνα, ο Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου είναι σήμερα το μοναδικό ίσως έργο που συντηρεί τη μεγάλη λαϊκή παράδοση των ραψωδών. Δύο γκουρού της κρητικής μουσικής, ο μύστης-λυράρης Ψαραντώνης και ο Δημήτρης Αποστολάκης των Χαΐνηδων «διαβάζουν» τον Ερωτόκριτο ως μικτό θέαμα, που επιστρατεύοντας ακόμα και ακροβάτες κλείνει το μάτι στις μεσαιωνικές λαϊκές γιορτές και εισάγει τον όρο «τραγουδαφήγηση». Με τους Χαΐνηδες, σε πλήρη ανάπτυξη, συμπράττει η ομάδα κι όμΩς κινείται, και πολλοί ακόμα καλλιτέχνες.

Και αυτοί οι συντελεστές:

Ιδέα
Χαΐνης Δ.Αποστολάκης

Τραγουδαφήγηση
Ψαραντώνης
Χαΐνης Δ.Αποστολάκης

Μουσική
Χαΐνηδες: Δημήτρης Αποστολάκης (λύρα), Δημήτρης Ζαχαριουδάκης (τραγούδι-κιθάρα), Μαρία Κώτη (τραγούδι), Αλέξης Νόνης (κρουστά-πλήκτρα), Τάκης Κανέλλος (κρουστά), Κλέων Αντωνίου (ηλεκτρική κιθάρα), Μιχάλης Νικόπουλος (λαούτο – μαντολίνο), Δημήτρης Μπρέντας (γκάιντα-κλαρίνο), Αντώνης Σκαμνάκης (μπάσο). Μαζί τους οι: Πολυζωγόπουλος Αντρέας (τρομπέτα) & Σιώτας Φώτης (βιολί).

Κίνηση
κι όμΩς κινείται (Χριστίνα Σουγιουλτζή, Camilo Bentancor, Ερμής Μαλκότσης & Δημήτρης Σωτηρίου

Χορός – Ακροβατικά
Camilo Bentancor
Αντιγόνη Λινάρδου
Ερμής Μαλκότσης
Ιωάννα Παρασκευοπούλου
Χριστίνα Σουγιουλτζή
Δημήτρης Σωτηρίου

Φωτισμοί
Μαρία Αθανασοπούλου

Σκηνογραφία
Angeles Mira
Camilo Bentancor

Ημερομηνία: Δευτέρα, 30 Ιουνίου 2014 
Χώρος: Ωδείο Ηρώδου Αττικου
Ώρα: 21:00 (1 ώρα και 45 λεπτά χωρίς διάλειμμα)
Τιμές εισιτηρίων: Κάτω Διάζωμα κανονικό 30, Άνω Διάζωμα κανονικό 15, φοιτητικό 10, ανέργων 5, ΑμεΑ 10 ευρώ

Στην ομάδα Κι όμΩς κινείται δεν είναι η πρώτη φορά που αναφέρομαι. Περιμένω να δω πως θα δέσουν το ακροβατικό στοιχείο με τον Ερωτόκριτο έτσι όπως εγώ τον έχω στο μυαλό μου. Είναι μια πρόκληση οπωσδήποτε. 
Για τους Χαϊνηδες και τον Ψαραντώνη τι να πω.. η δισκογραφική τους συνεργασία με τους Mode Plagal (στους οποίους επίσης έχω αναφερθεί παλαιότερα με αφορμή τη συνεργασία τους με την ομάδα Κι όμΩς κινείται) τα λέει όλα. Η ισχύς εν τη ενώσει. Η περί ης ο λόγος δισκογραφική δουλειά έχει τίτλο "Πέρα από τα σύνορα" και την επιμέλεια της έκδοσης έχει η εταιρεία "ΑΕΡΑΚΗΣ - ΚΡΗΤΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ & ΣΕΙΣΤΡΟΝ". To τραγούδι ¨Κόρδοβα" σε ποίηση του Federico Garcia Lorca με τον Ψαραντώνη και τη Μαρία Kώτη είναι από τ' αγαπημένα μου:


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου