Τι τίτλος άραγε ταιριάζει σε αυτή μου την ανάρτηση; Κοινός παρονομαστής και στα τρία θέματα που καταπιάνομαι είναι ο κ. Λάμπρος Λιάβας εθνομουσικολόγος, καθηγητής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος του Μουσείου Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη και παρουσιαστής της τηλεοπτικής εκπομπής "Αλάτι της Γης".
Και για να κάνω την αρχή.. πριν από περίπου ενάμιση μήνα πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης του Μεγάρου Μουσικής, στο πλαίσιο της Σειράς Γέφυρες, της πολυσυλλεκτικής αλυσίδας εκδηλώσεων που εδώ και τόσα χρόνια διευθύνει ο συνθέτης Δημήτρης Μαραγκόπουλος, το πολυαναμενόμενο αφιέρωμα στην παραδοσιακή μουσική της Κρήτης
Εννοείται ότι η "αφεντιά" μου δεν μπορούσε να λείπει απ' αυτό το μουσικό γεγονός. Όλοι οι καλλιτέχνες ήταν αξιόλογοι (Αστρινός Ζαχαριουδάκης, Δημήτρης Σγουρός, Αλέξανδρος Παπαδάκης, Κάρολος Κουκλάκης και Ειρήνη Δερέμπεη) μα εννοείται ότι ξεχώρισα μια ολιά παραπάνω την οικογένεια Λαϊνάκη, όχι μόνο για τοπικιστικούς λόγους (έχουν καταγωγή από τις Καλάθενες Κίσσαμου) αλλά και για τον σεβασμό που δείχνουν στην έρευνα, καταγραφή και εκτέλεση σκοπών της κισσαμίτικης και χανιώτικης εν γένει μουσικής μας παράδοσης. Και φυσικά γιατί ο κυρ Στέλιος έχει κερδίσει την συμπάθεια του μπαμπά μου, πράγμα δύσκολο - χα χα αυτό θα πει: είμαι παιδί του μπαμπά μου!!!
Εκτός απ΄ τους συντοπίτες μου, τους Λαϊνάκηδες, ξεχώρισα και τον Βαγγέλη τον Βαρδάκη, το μοναδικό βιολί στην εκδήλωση, γεγονός που πραγματικά με προβλημάτισε. Όχι πως δε μου άρεσε το γεραπετρίτικο παίξιμο του Βαρδάκη ή η εκτέλεση των κισσαμίτικων απ΄ τους Λαϊνάκηδες, αλλά πιστεύω πραγματικά πως έλειπε απ΄την εκδήλωση μια ακολουθία συρτών ντυμένη με το μοναδικό ηχόχρωμα του κισσαμίτικου βιολιού.
Στιγμιότυπο από το τέλος της εκδήλωσης στο Μέγαρο Μουσικής
Ξεχώρισα επίσης την ανωγειανή παρεά, με τον Γιώργη Βρέντζο (Κάτη) στο μαντολίνο, τον Γιώργη Φασουλά (Χουμά) στη λύρα και τον Κώστη τον Καλλέργη (Κουρούπη) στο λαούτο. Μαντινάδες είπαν οι Γιάννης Αεράκης (Πολογιάννης) και Γιώργης Μπέρκης (Κατσούγκρης) ενώ παρών ήταν και ο Λευτέρης Αεράκης.
Ανωγειανή παρέα (φωτογραφία: http://www.anogi.gr/)
Τέλος, δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στον μεγάλο Γιάννη Ξυλούρη (Ψαρογιάννη) και στην εντυπωσιακή ζυγιά του με τον Ηλία Ζούτσο. Έπαιξαν τόσο πιστά τα συρτά του Ψαρονίκου που πραγματικά ανατρίχιασα... Καράβια πάνε στο γυαλό και γλάροι στον αέρα μα δε μπορώ αγάπη μου να ΄ρχομαι κάθα μέρα... χωπ!!!
Προπομπός της βραδιάς αυτής, ήταν ένα γλέντι - αφιέρωμα στον Νικο Ξυλούρη, που στήθηκε δύο μέρες πριν σε ένα κρητικό μεζεδοπωλείο στην Αθήνα με τους συντελεστές την παράστασης. Το αφιέρωμα αυτό επρόκειτο να προβληθεί αύριο στην εκπομπή "Αλάτι της Γής" της ΝΕΡΙΤ, καθώς όμως 15 Ιουνίου κλείνουν 20 χρόνια από τον θάνατο του Μάνου Χατζηδάκι, η εκπομπή αναβλήθηκε και στη θέση της θα προβληθεί αφιέρωμα στη μνήμη του μεγάλου μουσικοσυνθέτη. Η ιστορία αυτής της δεύτερης εκπομπής του "Αλατιού" μου θυμίζει το γιοφύρι της Άρτας. Μια οι εκλογές, μια το αφιέρωμα στο Χατζηδάκι, ολημερίς τη διαφημίζανε, το βράδυ εκοβόταν.. γιατί πρόλαβα και είδα και το διαφημιστικό στη ΝΕΡΙΤ, κι αμ' ίντα;;; Ευελπιστώ πάντως την επόμενη Κυριακή να "παίξει" και να μην μας πούνε τίποτα δικαιολογίες του τύπου: κλειστόν λόγω διακοπών. Από την ιστοσελίδα της ΝΕΡΙΤ πάντως πρόλαβα και αντέγραψα, πριν αλλάξουν το πρόγραμμα, την παρακάτω σχετική ανακοίνωση για την εκπομπή:
Κυριακή 15 Ιουνίου 2014, ώρα 13:00-15:00 - ΝΕΡΙΤ
Επεισόδιο 2ο: «Μάνα σα ‘ρθούν οι φίλοι μου!..»
Αφιέρωμα στην κρητική μουσική παράδοση: Νίκος Ξυλούρης
Αφιέρωμα στην κρητική μουσική παράδοση, μέσα από την παρακαταθήκη που άφησε ο Νίκος Ξυλούρης ως κορυφαίος λυράρης, τραγουδιστής και συνθέτης. Η πορεία του από τα Ανώγεια, όπου γεννήθηκε και μυήθηκε στη μουσική, έως την παγκρήτια αναγνώρισή του ως λαϊκού μουσικού και την εγκατάστασή του στην Αθήνα με το ξεκίνημα της πανελλήνιας καριέρας του στο έντεχνο τραγούδι.
Οδηγοί μας η γυναίκα του Ουρανία, ο γιός του Γιώργης και ο αδερφός του Γιάννης Ξυλούρης – Ψαρογιάννης μόνιμος συνοδός του στο λαγούτο. Συνομιλία μαζί τους στο δισκοπωλείο «Νίκος Ξυλούρης» και κατόπιν στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη, όπου έχουν δωρίσει τη λύρα του. Τη βγάζουμε από τη βιτρίνα για να ηχήσει και πάλι παίζοντας αγαπημένα τραγούδια του Νίκου.
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής όλη η ομάδα συναντιέται σ’ ένα κρητικό κέντρο, όπου εξελίσσεται ένα δυναμικό γλέντι με επίκεντρο τα παραδοσιακά τραγούδια που έπαιξε ή συνέθεσε ο Νίκος Ξυλούρης. Παίζουν και τραγουδούν οι: Γιάννης Ξυλούρης – Ψαρογιάννης, Ηλίας Ζούτσος, Λάμπης Ξυλούρης, Αστρινός και Αντώνης Ζαχαριουδάκης, Δημήτρης Σγουρός, Κάρολος Κουκλάκης και Ειρήνη Δερέμπεη, Αλέξανδρος Παπαδάκης κ.ά. Συμμετέχει επίσης μια μεγάλη «Ανωγειανή Παρέα» με οργανοπαίχτες και τραγουδιστές από την ιδιαίτερη πατρίδα των Ξυλούρηδων, τα Ανώγεια. Χορεύει μια παρέα από κρητικούς γλεντιστάδες και ο Λαογραφικός Χορευτικός Όμιλος «Οι Κρήτες» (επιμέλεια: Γιώργος Πετράκης).
Για τον Νίκο Ξυλούρη μιλούν οι φίλοι του Θανάσης Σταυρακάκης και Νίκος Σκουλάς. Στα ενδιάμεσα γίνεται αναφορά στην τελετουργία του κρητικού γλεντιού, τα ριζίτικα τραγούδια, τον Ερωτόκριτο, τις ρίμες των ποιητάρηδων και τις μαντινάδες, τα μουσικά όργανα, τους χορούς αλλά και την κρητική κουζίνα και διατροφή!..
Έρευνα - παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
Σκηνοθεσία: Νικόλας Δημητρόπουλος
Εκτελεστής παραγωγός: Μανώλης Φιλαΐτης
Παραγωγή: FOSS
Επεισόδιο 2ο: «Μάνα σα ‘ρθούν οι φίλοι μου!..»
Αφιέρωμα στην κρητική μουσική παράδοση: Νίκος Ξυλούρης
Αφιέρωμα στην κρητική μουσική παράδοση, μέσα από την παρακαταθήκη που άφησε ο Νίκος Ξυλούρης ως κορυφαίος λυράρης, τραγουδιστής και συνθέτης. Η πορεία του από τα Ανώγεια, όπου γεννήθηκε και μυήθηκε στη μουσική, έως την παγκρήτια αναγνώρισή του ως λαϊκού μουσικού και την εγκατάστασή του στην Αθήνα με το ξεκίνημα της πανελλήνιας καριέρας του στο έντεχνο τραγούδι.
Οδηγοί μας η γυναίκα του Ουρανία, ο γιός του Γιώργης και ο αδερφός του Γιάννης Ξυλούρης – Ψαρογιάννης μόνιμος συνοδός του στο λαγούτο. Συνομιλία μαζί τους στο δισκοπωλείο «Νίκος Ξυλούρης» και κατόπιν στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη, όπου έχουν δωρίσει τη λύρα του. Τη βγάζουμε από τη βιτρίνα για να ηχήσει και πάλι παίζοντας αγαπημένα τραγούδια του Νίκου.
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής όλη η ομάδα συναντιέται σ’ ένα κρητικό κέντρο, όπου εξελίσσεται ένα δυναμικό γλέντι με επίκεντρο τα παραδοσιακά τραγούδια που έπαιξε ή συνέθεσε ο Νίκος Ξυλούρης. Παίζουν και τραγουδούν οι: Γιάννης Ξυλούρης – Ψαρογιάννης, Ηλίας Ζούτσος, Λάμπης Ξυλούρης, Αστρινός και Αντώνης Ζαχαριουδάκης, Δημήτρης Σγουρός, Κάρολος Κουκλάκης και Ειρήνη Δερέμπεη, Αλέξανδρος Παπαδάκης κ.ά. Συμμετέχει επίσης μια μεγάλη «Ανωγειανή Παρέα» με οργανοπαίχτες και τραγουδιστές από την ιδιαίτερη πατρίδα των Ξυλούρηδων, τα Ανώγεια. Χορεύει μια παρέα από κρητικούς γλεντιστάδες και ο Λαογραφικός Χορευτικός Όμιλος «Οι Κρήτες» (επιμέλεια: Γιώργος Πετράκης).
Για τον Νίκο Ξυλούρη μιλούν οι φίλοι του Θανάσης Σταυρακάκης και Νίκος Σκουλάς. Στα ενδιάμεσα γίνεται αναφορά στην τελετουργία του κρητικού γλεντιού, τα ριζίτικα τραγούδια, τον Ερωτόκριτο, τις ρίμες των ποιητάρηδων και τις μαντινάδες, τα μουσικά όργανα, τους χορούς αλλά και την κρητική κουζίνα και διατροφή!..
Έρευνα - παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
Σκηνοθεσία: Νικόλας Δημητρόπουλος
Εκτελεστής παραγωγός: Μανώλης Φιλαΐτης
Παραγωγή: FOSS
Μια πρόγευση από την εκπομπή μπορείτε να πάρετε από το παρακάτω ερασιτεχνικό βίντεο:
Και μιας και αναφέρθηκα τόσες φορές στον κ. Λιάβα, θα ήταν κρίμα να μην αναφέρω πως αύριο Κυριακή 15 Ιουνίου και ώρα 12:00 με 14:00, στο πλαίσιο των διήμερων δράσεων με θέμα: "Η δική μας Αθήνα", θα δώσει μια διάλεξη με τίτλο: «Η μουσική ζωή στην παλιά Αθήνα» η οποία θα αφορά τη μουσική ζωή στην Αθήνα από το 19ο αιώνα μέχρι και τη δεκαετία του ’60, με παράλληλη προβολή οπτικοακουστικού υλικού. Αν σας βγάλει ο δρόμος σας στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη (Διογένους 1 -3, Πλάκα) πιστεύω ότι θα έχει ενδιαφέρον να την παρακολουθήσετε.
Επικοινωνία: τηλ. 210 3254119, 210 3254129 | melmoke@otenet.gr
Η αφίσα των εκδηλώσεων
Αυτά, και εις άλλα με υγεία!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου